Genetische doorbraak bij kindernierkanker

Onderzoekers van het Prinses Máxima Centrum ontdekten samen met internationale partners dat een vorm van nierkanker bij kinderen, Wilms tumor, veel meer genetische veranderingen bevat dan eerder gedacht. Deze ontdekking kan in de toekomst leiden tot nieuwe, gerichtere behandelopties, waaronder immunotherapie.
In samenwerking met Britse partners van het Wellcome Sanger Institute, de Universiteit van Cambridge en Great Ormond Street Hospital hebben onderzoekers van het Prinses Máxima Centrum met nieuwe DNA-technologieën tumoren van jonge kinderen met een niertumor in detail onderzocht. Ze gebruikten geavanceerde sequencing, een methode waarmee wetenschappers het volledige genetische materiaal van de tumor snel en gedetailleerd kunnen uitlezen.
Meer variatie dan gedacht
Door individuele cellen van Wilms-tumoren genetisch in kaart te brengen, vonden de onderzoekers veel meer mutaties per cel dan eerder werd aangenomen. Dr. Jarno Drost, onderzoeksgroepsleider in het Prinses Máxima Centrum en Oncode Instituut, is co-senior auteur van de nieuwe studie. Hij zegt: ‘Dit wijst erop dat de genetische variatie van sommige kindertumoren veel hoger is dan gedacht. In sommige gevallen is dit zelfs vergelijkbaar met die van tumoren bij volwassenen.’ De bevindingen veranderen het beeld dat we hadden van kinderkanker en wijzen ook op kansen voor nieuwe of bestaande therapieën.
Implicaties voor behandeling
Tumoren met veel genetische variatie kunnen zich sneller aanpassen. Dit kan ervoor zorgen dat een behandeling stopt met werken. Maar grote variatie in de tumor biedt ook aanknopingspunten voor gerichte therapieën zoals immunotherapie. Deze behandelingen, nu vooral bekend uit de volwassen oncologie, kunnen in de toekomst mogelijk ook bij kinderen met Wilms tumor ingezet worden.
Unieke genetische verandering bij aangeboren tumoren
Een andere belangrijke ontdekking in het onderzoek is een specifieke genetische verandering (in het FOXR2-gen) die al tijdens de ontwikkeling in de baarmoeder ontstaat. Deze mutatie blijkt verantwoordelijk voor een zeldzame aangeboren vorm van Wilms tumor, specifiek herkenbaar onder de microscoop, en met een eigen genetisch profiel. Het herkennen van deze mutatie kan in de toekomst bijdragen aan persoonlijk behandeladvies op maat.
Zorgvuldige balans
Jarno Drost: ‘De behandeling van Wilms tumoren vraagt om een zorgvuldige balans: de tumor bestrijden en terugkeer voorkomen, met zo min mogelijk impact op de kwaliteit van leven van het kind en het gezin. We begrijpen nu beter welke genetische veranderingen deze tumoren veroorzaken, en kunnen deze genetische subgroepen beter herkennen. Daarmee zetten we een grote stap richting meer gerichte en kindvriendelijke behandelingen.’
Deze studie is gepubliceerd in Nature Communications. Het onderzoek werd geleid door dr. Sam Behjati van het Wellcome Sanger Institute in Engeland en dr. Jarno Drost van het Prinses Máxima Centrum en Oncode Instituut. Het onderzoek werd gefinancierd door het Alpe d’HuZes/KWF-fonds, ERC, de Wellcome Trust en de Little Princess Trust.

Utrecht Science Park Zomercafé in teken van 900 miljoen jaar plantenevolutie
Tijdens het Utrecht Science Park Zomercafé in de Botanische Tuinen stond de evolutie van planten centraal, met de onthulling van de nieuwe Evolutietuin als groene tijdreis door 900 miljoen jaar plantengeschiedenis.

Onderhoud asfalt Universiteitsweg
De Universiteitsweg in Utrecht krijgt deze zomer nieuw asfalt en meer groen, met werkzaamheden van 21 juli tot 26 augustus en tijdelijke afsluitingen en omleidingen in fasen.

Twee Utrechtse onderzoekers ontvangen hoogste Nederlandse wetenschapsprijzen
Utrechtse onderzoekers Ingrid Robeyns en Thijn Brummelkamp zijn bekroond met respectievelijk de Stevin- en Spinozapremie voor hun baanbrekende werk op het gebied van maatschappelijke ongelijkheid en genetisch onderzoek.

Programma Utrecht Science Week 2025 bekend
Het programma voor de Utrecht Science Week 2025 is bekend. Vanaf nu kun je je inschrijven voor één of meerdere van de vele inspirerende programmaonderdelen. Komende weken volgen nog meer programmaonderdelen. Neem alvast een kijkje, schrijf je in voor de programmaonderdelen waar jij graag bij wil zijn en mis niks!