Life Sciences & Gezondheid
Het thema Life Sciences & Gezondheid op het Utrecht Science Park beslaat een zeer groot en divers gebied. Er wordt gewerkt aan een gezonde leefomgeving, de zoektocht naar nieuwe innovatieve behandelmethoden tegen kanker. Gezondheid betreft ook het voorkomen en bestrijden van infectieziekten, de toepassing van stamcellen om organen te herstellen en de wisselwerking tussen mens en dier. Gezondheid gaat over moleculen en over mensen. Over enorme populaties en over het individu. Over ouderen en over jonge kinderen. Er wordt aan gezondheid gewerkt in laboratoria, ziekenhuizen en collegezalen maar ook in wijken en op scholen. Er is fundamenteel, klinisch, translationeel en toegepast onderzoek. Interdisciplinair en in samenwerkingen met publieke en private partijen. Gezondheid op het Utrecht Science Park is een dynamisch samenspel op hoog niveau tussen grote en kleine spelers. Tussen start-ups en gevestigde namen.

Toonaangevende organisaties
De Universiteit Utrecht, het UMC Utrecht, Genmab, Hubrecht Institute, Westerdijk, Prinses Máxima Centrum, Merus, RIVM, Regenerative Medicine Center Utrecht en Danone Nutricia Research zijn enkele toonaangevende spelers op het gebied van life sciences & gezondheid. Door samenwerking tussen onderzoekers, ondernemers, zorgmedewerkers en studenten wordt een optimaal ecosysteem gecreëerd om oplossingen te vinden voor grote maatschappelijke uitdagingen op dit thema.
Onderzoeksgebieden
Het Utrecht Science Park is een indrukwekkend Life Sciences & Health cluster. Binnen anderhalve vierkante kilometer huisvesten we één van de hoogste concentraties aan Life Sciences-kennis en faciliteiten in Europa. We hebben hier fundamenteel onderzoek, toegepast onderzoek, onderwijs, kliniek én maatschappelijke partners op loopafstand van elkaar. Zo wordt er baanbrekend onderzoek uitgevoerd op o.a. de volgende gebieden: kanker, regeneratieve geneeskunde, infecties & immuniteit, organoïden, planetary health en hersenen.

Kanker
Sinds 2008 is kanker de doodsoorzaak nummer één in Nederland. In 2024 hebben bijna 130.000 mensen in Nederland de diagnose kanker gekregen. En dat aantal blijft stijgen. De gevolgen hiervan zijn breed omvattend. Allereerst natuurlijk voor de patiënten en hun naasten, maar ook voor onder andere de gezondheidszorg, zoals de inzet van (steeds schaarser) personeel en stijging van de zorgkosten. Alleen door innovaties in diagnostiek en behandeling kunnen wij de vooruitzichten van patiënten met kanker verbeteren. Innovaties die voortkomen uit baanbrekend onderzoek. Baanbrekend onderzoek vereist inzet van veel verschillende expertises. Het Utrecht Science Park biedt hier het ideale ecosysteem voor. De basis voor ons werk wordt gevormd door innovatief onderzoek, talent en multidisciplinaire samenwerking.
Om onderzoek en innovatie op het gebied van kankerbehandelingen nog efficiënter te kunnen uitvoeren is door de Universiteit Utrecht, het UMC Utrecht, het Prinses Máxima Centrum en het Hubrecht Instituut een samenwerkingsplatform opgericht, “Utrecht Cancer”. Daarbij wordt ook intensief samengewerkt met research & development-bedrijven op het Utrecht Science Park, zoals Genmab, Merus en Danone.

Regeneratieve geneeskunde
Regeneratieve geneeskunde is erop gericht nieuwe behandelingen te ontwikkelen die cellen, weefsels en orgaanfuncties repareren, vervangen of herstellen na schade door ziekte of letsel. Regeneratieve geneeskunde onderzoekt en gebruikt dus het zelfherstellend vermogen van het lichaam. Het onderzoek binnen regeneratieve geneeskunde is belangrijk omdat het…
- bijdraagt aan de behandeling van (chronische) ziektes die nu enkel met medicijnen behandeld kunnen worden.
- in de toekomst het een alternatief kan vormen voor zware en dure behandelingen zoals dialyse.
- kan helpen met herstel van organen, bijvoorbeeld na een hartinfarct, zenuwschade, leverschade of botbreuken die niet uit zichzelf genezen.
- kan helpen met gezonder oud worden en zo zorgkosten kan verlagen.
- herstel kan versnellen en zo ziekenhuisopnames verkorten.
- in de toekomst mogelijk behandelingen biedt voor ziekten waar nu nog geen therapie voor bestaat.
- in de toekomst een alternatief kan bieden voor donororganen.

Organoïden
In 2009 deed Hans Clevers , stamcelbioloog aan de Universiteit Utrecht, een ontdekking die de gezondheidszorg voorgoed zou veranderen. In zijn laboratorium van het Hubrecht Instituut op het Utrecht Science Park was iets gekweekt dat er, onder de microscoop, uitzag als een echt darmkanaal, maar dat zich buiten het lichaam bevond en gemaakt was uit de darmcellen van een muis. Dit was de eerste organoïde van een reeks organen-in-een-schaaltje, die wereldwijd een revolutie in de gepersonaliseerde geneeskunde betekende.
Momenteel zijn de mogelijkheden van deze mini-organen enorm: van het vinden van de juiste behandeling tegen zeer ernstige genetische ziektes, infectieziektes en verschillende soorten kanker tot het begrijpen van moeilijk te doorgronden neurologische aandoeningen als schizofrenie, bipolaire stoornissen en autisme – zonder dat je bij deze stoornissen in iemands brein hoeft rond te neuzen. Ook weten we dat patiënten die door een tekort aan donororganen overlijden, spoedig tot het verleden behoren.

Planetary health
Planetary health is de gezondheid van mens in relatie tot de gezondheid van de aarde. De planetaire gezondheid staat onder druk. De ecologische voetprint zorgt onder meer voor opwarming van de aarde, milieuvervuiling en verlies aan biodiversiteit, met alle gevolgen van dien: denk aan oversterfte door hitte stress, ondervoeding, migratie, mentale achteruitgang. De klimaatcrisis wordt momenteel dan ook gezien als de grootste gezondheidscrisis. Onderzoekers van o.a. de Universiteit Utrecht denken na over de toekomst van de landbouw, om een voedselsysteem te creëren dat beter bestand is tegen milieu- en klimaatverandering: van het ontwikkelen van een aardappelras dat beter bestand is tegen overstromingen tot het verminderen van het gebruik van chemicaliën, water en energie door precisielandbouw, als ook het beïnvloeden van de voedselkeuze van consumenten om hiermee de ‘eiwittransitie’ naar plantaardige diëten te versnellen. Sommige onderzoekers zoeken de oplossing in technische ontwikkelingen, anderen richten zich op het herstellen van de ecologische balans en weer anderen richten zich op bestuurlijke uitdagingen. Samen leiden deze verschillende invalshoeken tot een recept voor een gezonde planeet: een concept met als uitgangspunt dat het welzijn van mensen, andere levende organismen en de ecosystemen waarin zij leven onderling afhankelijk zijn.